बहिष्कृत हितकारिणी सभा आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
भारतातील अस्पृश्यांचा सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय दर्जा उंचाविण्यासाठी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी 9 मार्च 1924 रोजी मुंबईतील परळ येथील दामोदर सभागृहात अस्पृश्यांप्रती कनवळा असलेल्या आणि […]
शिक्षण
डाॅ. आंबेडकर आणि घटना समित्या
डाॅ. आंबेडकर १ समितीचे अध्यक्ष तर एकुण १० समित्यांचे सदस्य होते. सर्वाधिक समित्यांचा सदस्य असलेले ते एकमेव व्यक्ती होते. २९ आॅगस्ट १९४७ रोजी स्थापन केलेल्या […]
न्यायालयीन पुनर्विलोकन | न्यायालयीन पुनर्विलोकन म्हणजे काय? | Judicial Review in Marathi
न्यायालयीन पुनर्विलोकन हे भारतीय न्यायव्यवस्थेचे कल्याणकारी राज्यासं बंधीचे तत्व आहे. यामधून भारतीय संविधानाच्या प्रस्तावनेमध्ये जे न्यायाचे तत्व दिले आहे त्याला सुद्धा पाठबळ मिळते. न्यायालयीन पुनर्विलोकन […]
Maharashtra HSC Result 2021: आज बारावीचा निकाल कुठे पाहायचा
महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक आणि उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाचा बारावीचा निकाल आज (3 ऑगस्ट) दुपारी 4 वाजता जाहीर होणार आहे. कोरोना मुळे यंदा ही परीक्षा रद्द […]
भास्करराव विठोजीराव जाधव
जन्म दिनांक १७ जून १८६७ रोजी नागाव, जिल्हा रायगड या ठिकाणी झाला होता. त्यांच्या वडिलांचे नाव विठोजीराव तर आईंचे नाव लक्ष्मीबाई असे होते. भास्करराव विठोजीराव […]
भारताची संसद : लोकसभा, राज्यसभा
भारताच्या संसदेची निर्मिती संविधानाने केली आहे. राष्ट्रीय पातळीवरील म्हणजे केंद्रीय शासन यंत्रणेच्या कायदेमंडळाला ‘संसद’ असे म्हटले जाते. त्यानुसार संसदेत राष्ट्रपती, लोकसभा व राज्यसभा यांचा समावेश […]
संसदीय शासन पद्धती म्हणजे काय? | संसदीय शासन पद्धतीची ओळख
भारताच्या संविधानात कशा प्रकारची शासनयंत्रणा अथवा शासनपद्धती नमूद केली आहे. याचा अभ्यास आपण करणार आहोत. प्रत्येक देशातील शासनपद्धतीचे स्वरूप वेगवेगळे असते. विविध प्रकारच्या शासनपद्धतींचे स्वरूप […]
महाराष्ट्र शब्दाचा अर्थ व व्युत्पत्ती | Maharashtra name Meaning and it’s Origin
महाराष्ट्र आणि मराठी भाषा यांचा उदय नेमका कधी झाला याबाबत विद्वानांमध्ये मतभिन्नता आढळते. Maharashtra name meaning and it’s origin. देश, राष्ट्र या संज्ञा आजकाल राजकीय […]
ग्रामसभा सम्पूर्ण माहिती | ग्रामसभा म्हणजे काय? ग्रामसभेचे अधिकार
महाराष्ट्र ग्रामपंचायत अधिनियमात कलम ३(९) मध्ये “ग्रामसभा म्हणजे पंचायतीच्या क्षेत्रामध्ये अंतर्भूत असलेल्या गावाशी संबंधित मतदारयाद्यांमध्ये नोंदवलेल्या व्यक्तींचा समावेश असलेली संस्था” असे म्हटले आहे. याचा अर्थ, […]
सायमन कमीशन (सदस्य, उद्देश, रिपोर्ट) | Simon Commission (India Statutory Committee)
१९१९ च्या कायद्यानुसार भारतात द्वेधशासन (Diarchy) स्थापन करण्यात आले होते. या द्वेधशासन प्रणालीस भारतात मोठा विरोध झाला. १९१९ च्या कायद्यातील कलमानुसार, कायद्यात १० वर्षाने संवैधानिक […]
बार्डोली सत्याग्रह
गुजरातमधील बार्डोली तालुक्यातील (१३७ गावे, लोकसंख्या ८७ हजार) शेतकऱ्यांनी इ. स. १९२८ मध्ये या सत्याग्रहात प्रारंभ केला. त्यांचे नेते कुंवरजी मेहता व कल्याणजी मेहता हे […]
राज्यपालाच्या विशेष जबाबदाऱ्या | कलम 371
371 :- महाराष्ट्र विदर्भ व मराठवाड्यासाठी स्वतंत्र वैधानिक विकास मंडळाची स्थापना करणे. 371 :- गुजरात सौराष्ट्र व कच्छसाठी स्वंतत्र वैधानिक विकास मंडळाची स्थापना. 371(A) – […]
संसद बहुमताचे प्रकार आणि वापर
साधे बहुमत (Simple Mejority) उपस्थित आणि मतदान करणाऱ्या सदस्यांपैकी 50% पेक्षा जास्त (50% + 1) असे बहुमत संदर्भित करते. कार्यशील बहुमत म्हणून देखील साधे बहुमत […]
भारतातील रामसर स्थळांची यादी
अष्टमुडी वेटलँड : केरळ बीस कंझरवेशन रीजर्व : पंजाब भितरकर्णिका खारफुटी : ओडिशा भोज वेटलँडस् : मध्य प्रदेश चंद्र तलाव : हिमाचल प्रदेश चिलका सरोवर […]
महिलां विषयी कायदे – जागतिक महिला दिन विशेष
महिलां विषयी कायदे 👉 सतीबंदी कायदा -1829 👉 विधवा पुनर्विवाह कायदा -1856 👉 धर्मांतरीत व्यक्ती विवाह विच्छेद कायदा -1866 👉 भारतीय घटस्फोट कायदा -1869 👉 […]